۲۴ فریم: «نغمه رویای کودک اوتیسمی دشوار شنیده میشود، نزدیکتر میشویم». این جمله، شعار فیلم مستندی است که قرار است از ماه آینده توسط «علی فیضی» ساخته شود. اما همه مطلب به این نکته و خبر ختم نمیگردد. از شما دعوت میکنیم چند دقیقه از زمان خود را به مطالعه این یادداشت اختصاص دهید تا با پروژه مهمی آشنا شوید که ابعاد مختلفی در هنر، فرهنگ‌سازی و روان درمانی دارد.
در مورد «سایکودرام» چه اطلاعاتی دارید؟ چند پروژه ایرانی سراغ دارید که تلاش کرده از هنر و مشخصا «درام» برای درمان بیماری‌های روحی و روانی استفاده کند؟
تئاتر درمانی
تئاتر درمانی یا سایکو درام اصطلاحی است که عمر زیادی در ادبیات روان شناسی ایران ندارد. عجیب اینجاست که اکثریت جامعه نیز از اثرات این نوع روان درمانی و ماهیت آن بی خبر بوده و حتی هنرمندان هم بعضا، آن را زیاد جدی نمیگیرند. در یک تعریف جامع و خلاصه، تئاتر درمانی عبارت است از یک روش درمان گروهی که کشمکش‌های روانی و اختلالات افراد توسط روش‌های مخصوص نمایشی مورد مشاهده و بررسی قرار میگیرد. تئاتر درمانی، بدین صورت انجام میشود که نمایشنامه‌ای را خود مراجعه کننده با کمک بقیه مراجعان که در گروه نقش تماشاگر را دارند، در صحنه بازی میکند.
موضوع فیلم
داستانی که در فیلم مستند ماسک خنثی قرار است روایت شود، در مورد نمایشی است که بازیگران آن، کودکان اوتیسمی هستند. این نمایش به کارگردانی یک دانشجوی تئاتر به نام «روح الله همتی» و به عنوان تز پایان نامه او انجام میشود. میتوان فیلم مستند ماسک خنثی را یکی ازمعتبرترین و جدیترین پروژه‌های سایکو درام در فضای داشگاهی ایران دانست. پروژهای که نه تنها ابعاد علمی آن مهم و قابل توجه است، بلکه از نظر هنری و زیبایی شناسی نیز فیلمی حائز اهمیت خواهد بود.
نمایشی که توسط این شخصیت‌ها اجرا میشود تنها بخشی از این فیلم مستند است. در کنار آن، زندگی هر کدام از شخصیت‌های فیلم را در خانواده و در اجتماع خواهیم دید. در این مستند، دوربین تنها نقش ناظر و ضبط کننده اتفاقات را نخواهد داشت. کشمکشی که میان این کودکان با کارگردان تئاتر و مهمتر از آن، دوربین ایجاد میشود بخش مهمی از درام فیلم را بر عهده دارد. لازم به اشاره است که کودکان اوتیسمی همانند دیگر مبتلایان به بیماری‌های خاص، هم خودشان تحت فشار و در معرض انواع آسیب دیدگی‌ها قرار دارند و هم خانواده‌هایشان بدلایل بسیاری متحمل مشکلات و ناراحتی است. عدم تمایل این کودکان به برقراری ارتباط با اطرافیان، نشان دادن رفتارهای نامتعارف، نگاه اشتباه و ناآگاهی شهروندان جامعه نسبت به آنها و موارد بسیاری از این دست، عامل این دردها و تلخ کامی‌ها است.
حال، کودکانی که از برقراری رابطه متعارف عاجز هستند، قرار است در این فیلم برقراری ارتباط را به قصد اجرای یک تئاتر تمرین کنند و بیاموزند. دوربین نه تنها روند نزدیک شدن دیگران را به آنها ثبت میکند، بلکه خود نیز به مثابه شخصیتی که ابتدا ترسناک مینماید اما بعد مانند دوستی به نمایندگی از تمام مخاطبان این مستند، با آنها ارتباط برقرار میکند. برای شنیدن رویاهای زیبای این کودکان، باید به آنها نزدیک شد. بنابراین، نفع عمومی و کارکرد اجتماعی مستند ماسک خنثی، پس از ساخته شدن فیلم کاملا در جهت خدمت به این قشر آسیب پذیر و البته آموزش به خانواده‌ها و شهروندان قرار میگیرد. با موفقیت این فیلم در تامین سرمایه نیز، حرکت فرهنگی فوق العادهای در جهت شکل تامین سرمایه فیلم‌ها صورت میگیرد که میتواند انگیزهای بالا در وجود دیگر هنرمندان مستقل این سرزمین ایجاد کند. در حال حاضر بسیاری از هنرمندان مستقل ایرانی به دلیل وضعیت موجود، از تولید آثار هنری محروم هستند. اما اخیرا، روشی بنام «کراودفاندینگ» متاثر از کشورهای توسعه یافته در ایران مطرح شده که در صورت موفقیت و ادامه یافتن آن، کورسویی از امید به روی چشم هنرمندان مستقل ایرانی باز خواهد کرد.
حمایت از ساخت فیلم‌های مستقل
کراود فاندینگ یا «جمع سپاری سرمایه» بدین صورت اجرا میشود که هر شهروند در صورتیکه با یک پروژه هنری در حال ساخت احساس همدلی کند و ساخته شدن آن را به نفع جامعه بداند، با حمایت مالی از آن اثر به ساخته شدنش کمک خواهد کرد. میزان حمایت هر شهروند کاملا به وسع خودش بستگی دارد؛ اما به محض اینکه افراد به میزان استطاعت مالی از آثار مطبوع خویش حمایت کنند، در ادامه یک خیزش مردمی شکل میگیرد. در نتیجه این خیزش، دیگر نیاز نیست هنرمندان نزد صاحبان سرمایه و یا سانسورچی‌ها گردن خم کنند. آنها میتوانند با تکیه کردن به حمایت‌های هم وطنان خود، آثار هنری مورد نظرشان را ساخته و بدنبال آن، جامعه هم از تاثیرات و مزیت‌های هنرشان منتفع میگردد.
معرفی کارگردان
اگر مایل هستید که در مورد کارگردان این فیلم مستند بیشتر بدانید، به طور خلاصه به معرفی او میپردازیم. علی فیضی دانشجوی سینما است که حدود ۸ سال است در زمینه فیلمسازی و تئوری سینما مشغول کار و یادگیری است. او پس از ساخت فیلم مستند «من نیز فرزند آدمم» و چند فیلم داستانی از جمله «فیلمی از بهترین روز زندگی» به نقد نویسی و پژوهش سینمایی روی آورد. ضمن اینکه با گذراندن دوره تخصصی «دراماتورژی مستند» در مدرسه ملی سینما تحت آموزش استاد «علی رازی» به مساله دراماتورژی در فیلم مستند علاقمند شد. او تلاش میکند در فیلم جدیدش، بخاطر دغدغه‌ای که نسبت به موضوع اوتیسم و تئاتردرمانی برای کمک به کودکان اوتیسمی و خانواده‌هایشان دارد، در کنار اهمیت درمانی و آموزشی فیلمش، از شکل کلیشه‌ای و ژورنالیستی مستندسازی در ایران هم چشم پوشی کرده و مستندی بسازد که اصول درام و داستان گویی در آن به شکلی حرفه‌ای و جذاب رعایت شود.
سخن پایانی
اگر شما نیز احساس میکنید که این فیلم به دلیل اهمیت خاصی که از نظر جذابیت دراماتیک، مسائل آموزشی پیرامون اوتیسم و فرهنگ سازی درباره کراودفاندینگ ارزش ساخته شدن دارد، می‌توانید از این پروژه حمایت نمایید. حمایت شما یا میتواند به شکل مالی باشد که در این صورت سایت حامی‌جو به عنوان معتبرترین پلتفرم کراودفاندینگ در ایران میزبان حمایت‌های شماست. در قبال حمایت مالی، پاداش‌هایی نیز به قصد ارج نهادن به توجه ویژه‌تان به امر فرهنگی درنظر گرفته شده است. ضمن اینکه اگر حمایت شما از طریق تبلیغ کردن این فیلم و توضیح دادن ابعاد و اهمیت آن برای دیگران باشد، باز هم شما یکی از حامیان با ارزش فیلم مستند ماسک خنثی خواهید بود.
در آخر، لازم است بدانید که کمپین کراودفاندینگ این مستند از تاریخ ۱۳ اسفند امسال تا ۱۳ فروردین سال ۹۸ همزمان با روز جهانی اوتیسم برگزار میشود و پس از آن، در صورتی که بودجه مورد نیاز تامین شود، فیلم مستند ماسک خنثی به مدت ۳ ماه فیلمبرداری میشود. در آینده نزدیک به هر نحوی تلاش خواهد شد تا حد امکان بخش زیادی از مردم آن را تماشا کنند.
دیدگاهتان را بنویسید